Publikacje naukowe

Wybrane publikacje naukowe i popularnonaukowe

J. Wisniewski, "Zmienność osobnicza ząbkowania żuwaczek robotnic niektórych gatunków mrówek z rodzaju Formica L. (Hym., Formicidae)". (1975)antbase.org http://antbase.org/ants/publications/13853/13853.pdf

J. Dobrzański, J. Dobrzańska, "Rozważania o zespołowej działalności mrówek" http://www.nencki.gov.pl/ptetol/lektury/zespol_dzial_mrowek.pdf 

Ciekawy opis prowadzonych badań mających odpowiedzieć na pytanie czy mrówki współpracują i pomagają swoim współtowarzyszkom.

G. M. Dlussky, Bohdan Pisarski, "Rewizja polskich gatunkow mrowek z rodzaju Formica L.", (1971), http://antbase.org/ants/publications/5742/5742.pdf 

Szczegółowe opis mrówek z rodzaju Formica występujących w Polsce. Na końcu publikacji klucz do rozpoznawania.

Nigel Franks, Tom Richardson, “Teaching in tandem-running ants,” Nature, January 12, 2006, http://acp.eugraph.com/news/news06/franks.html 

Badanie mrówek Temnothorax albipennis, które uczą się od siebie w biegu tandemowym.

J. Begdon, "Rozmieszczenie i makrotopy gatunków rodziny Formicidae na terenach nizinnych". [1] 

Publikacja z roku 1953 dostępna w formacie tekstowej oraz pdf.

Myrmecological News - [2] 

Międzynarodowe journal na temat myrmekologii. Dużo różnych artykułów i co ciekawe czas oczekiwania na na publikację jest dość krótki (3-4 miesiące). Język artykułów: angielski lub niemiecki.

G Theraulaz i inni, "Spatial patterns in ant colonies" [3] [4] 

Jak to się dzieje, że w przyrodzie występuje samoorganizacja różnych struktur? Dlaczego super kolonia nie mieszka w jednym olbrzymim gnieżdzie i dzieli się na wiele mniejszych? Pionierem w badaniach nad pochodzeniem takich zjawisk jest Turing (1952). W publikacji został przedstawiony eksperyment na mrówce Messor sancta. Mrówki umieszczone w okrągłych pojemnikach podzieliły się na "oddziały" umiejscowione dookoła obszaru eksperymentu. Eksperyment porównano z modelem matematycznym tego zjawiska.

J.C.JONES B.P.OLDROYD Nest Thermoregulation in Social Insects [5]

CASE REPORT - Description of an injury in a human caused by a false tocandira www.scielo.br 

W pracy opisano przypadki i objawy użądleń przez duże (3cm i większe) mrówki z podrodziny Ponerinae.

"Niewolnictwo u mrówek" Wilson, E. O. 1970 [6]

"W jaki sposób hormigas odnajdują drogę?" [7]

Krótki artykuł o badaniach pamięci mrówek i orientacji w terenie. Zdjęcie do artykułu pokazuje w jaki sposób znakowano mrówki - .

Entomology for beginners; for the use of young folks, fruitgrowers, farmers, and gardeners; (1888) [8]

Piotr Kropotkin, "Pomoc wzajemna jako czynnik rozwoju" http://kropotkin.scenaonline.org/pis_pz1.htm 

Gdybyśmy nawet ze świata zwierzęcego znali tylko mrówki i termity, mielibyśmy prawo twierdzić, że pomoc wzajemna (prowadząca do zaufania wzajemnego - tej podstawy odwagi) i inicjatywa jednostkowa (zasadniczy warunek rozwoju intelektualnego) są dużo poważniejszymi czynnikami rozwoju niż walka wzajemna. Rzeczywiście - mrówka rozmnaża się obficie, mimo że nie posiada żadnej z tych właściwości ochronnych, bez których się nie mogą obejść zwierzęta żyjące w pojedynkę. Jej barwa zdradza ją wobec nieprzyjaciół, a wyniosłe mrowiska widoczne są z daleka w lasach i na łąkach. Nie posiada ona twardego pancerza, a jej narządy jadowite są wprawdzie niebezpieczne, gdy tysiące mrówek obsiądą zwierzę, nie posiadają jednak wielkiego znaczenia, gdy działa tylko jednostka. Jednocześnie zaś jajka i gąsienice mrówek są smakołykiem dla bardzo wielu mieszkańców lasu. A jednak mrówki więcej strachu wzbudzają w swoich nieprzyjaciołach, często znacznie silniejszych od nich, niż same muszą go doznawać. Gdy Forel wysypał worek mrówek na łąkę, zobaczył, że świerszcze uciekają pośpiesznie, porzucając swe nory na pastwę rabujących mrówek; pająki i żuki natychmiast opuszczały swą zdobycz bojąc się, że same staną się zdobyczą. Nawet osy porzucają swe gniazda wobec napaści mrówek, które giną licznie w tych walkach na rzecz dobra całego mrowiska. Przed pościgiem mrówek nie mogą uciec nawet najbardziej zwinne owady; Forel widział komary, muchy, itp. chwytane i zabijane przez mrówki. Siła ich tkwi w pomocy wzajemnej i we wzajemnej ufności. Jeśli mrówka - pomijając szczególnie wysoce rozwinięte termity - pod względem zdolności intelektualnych stoi na czele wszystkich gatunków owadów, jeśli jej odwaga równać się może tylko z odwagą najdzielniejszych kręgowców, jeśli jej mózg - jak mówi Darwin - "jest jednym z najcudniejszych atomów świata, być może cudowniejszym niż mózg ludzki" - dzieje się to dzięki temu, że pomoc wzajemna wśród mrówek wyparła całkowicie wzajemną walkę.

"Mrówki (Hymenoptera, Formicidae) Bieszczadów. (1971)" [9]

"O trzech gynandromorfach mrówki wskcieklicy marszczystej Myrmica rugulosa Nyl. (1924)" [10]